Wat is film?
Film is bewegend beeld met geluid dat een verhaal vertelt of een gevoel oproept. Dat kan fictie zijn (verzonnen, zoals speelfilms en series) of non-fictie (zoals documentaires of nieuws). Films kunnen je aan het lachen maken, aan het denken zetten of iets laten voelen, dat is de kracht van beeldtaal.
Film is een samenspel van beeld, geluid, spel en montage.
Film & media is overal, niet alleen in de bioscoop, maar ook in TikToks, YouTube, reclames en in muziekvideo’s.
Wat komt er allemaal bij kijken?
Alles begint met een script: een uitgeschreven plan met dialogen, acties en omgevingen. Soms is dit gebaseerd op een boek, zoals bij Harry Potter of Game of Thrones.
Daarna volgt de financiering; hoe meer budget, hoe groter de mogelijkheden. Vervolgens worden acteurs gekozen en wordt de setting bepaald.
Tijdens de opnames worden alle scènes gefilmd. In de montage worden ze in de juiste volgorde gezet en aangevuld met muziek en geluidseffecten.
Als de film klaar is, wordt er reclame gemaakt met trailers en posters om zoveel mogelijk publiek naar de bioscoop te trekken.
Wat is animatie?
Animatie ontstaat door heel veel stilstaande beelden achter elkaar af te spelen. Elk beeld verschilt een beetje, waardoor beweging zichtbaar wordt. Vroeger werden alle beelden met de hand getekend, nu gebeurt dat vooral met computers.
De eerste animaties waren draaischijven en flipboekjes. Bekende pioniers zijn Walt Disney (Mickey Mouse) en Max Fleischer (Betty Boop). In 1967 maakte Charles Csuri de eerste computeranimatie. Later volgden films als Star Wars, Tron en Avatar, waarin digitale effecten een grote rol spelen.
Anime (Japanse animatie)
In Japan bestaat animatie sinds 1917, maar pas in de jaren ’60 ontstond de typische anime-stijl. De grote ogen, bedacht door Osamu Tezuka (Astro Boy), zijn bedoeld om emoties beter te laten zien. Emoties worden vaak overdreven getoond, zoals een zweetdruppel bij schaamte of een rood gezicht bij blozen.
Anime is vaak gemaakt voor volwassenen en bevat diepere of hardere thema’s dan westerse animatie. Er zijn verschillende genres, zoals:
Shonen: actie en humor (voor jongens)
Shojo: romantiek en fantasie (voor meisjes)
Mecha: robots en technologie
Vandaag de dag is anime wereldwijd populair en te zien in talloze series en films.
Waarom is film belangrijk?
- Je leert kritisch kijken: niet alleen wat je ziet, maar hoe het gemaakt is.
- Je ontdekt hoe beeldtaal invloed heeft op gevoel en betekenis.
- Je leert zelf verhalen vertellen met beeld (zoals in een One Minute Movie).
- Je herkent filmgenres en stijlen, en ontdekt wat bij jou past.
Kijkvragen
- Wat gebeurt er? (inhoud/verhaal)
- Hoe is het in beeld gebracht? (vormgeving)
- Wat hoor je en wat voel je? (geluid + sfeer)
- Wat wil de maker bereiken? (bedoeling)
Wat doet montage?
Montage is het achter elkaar zetten van shots. Hiermee bepaal je:
- Het tempo van de film (snel of langzaam)
- De volgorde van het verhaal (flashback, flashforward)
- De emotie van de scène (bijv. rustige fade-out of harde overgangen)
Waarom is geluid zo belangrijk?
Geluid zorgt voor sfeer. Denk aan:
- Spannende muziek bij horror
- Tikkende klok bij een race tegen de tijd
- Stemmen en stilte om gevoel te versterken
Zonder geluid voelt een film vaak vlak of onduidelijk.
Soorten film (genres)
Genre | Kenmerken |
Actie | Veel beweging, spanning, achtervolgingen |
Komedie | Humor, grappige personages, lichte toon |
Drama | Emotioneel verhaal, relaties, serieuze onderwerpen |
Horror | Angst, spanning, enge muziek, donkere beelden |
Documentaire | Waargebeurd, uitleg over echte mensen of situaties |
Animatie | Beeld is getekend of digitaal gemaakt |
Belangrijke begrippen
Begrip | Betekenis | ||||||||||||
Shotgrootte | Hoe dichtbij of ver weg de camera iets laat zien
| ||||||||||||
Montage | Hoe losse shots achter elkaar gezet worden | ||||||||||||
Camerastandpunt | Van waaruit je kijkt: van boven, laag, schuin, dichtbij | ||||||||||||
Mise-en-scène | Alles wat in beeld is: setting, kostuum, licht, props, acteurs | ||||||||||||
Voice-over | Stem die iets uitlegt of vertelt bij de beelden | ||||||||||||
Geluid | Muziek, effecten, stemmen – alles wat je hoort | ||||||||||||
Kleurgebruik | De sfeer die kleuren oproepen: warm, koel, vrolijk, somber |
